Ман надэртэ – Пил эд — Моя любовь – Иванкино

Материал из Selkup.fu-lab.ru
Перейти к навигации Перейти к поиску

Современный язык нарымских селькупов, стр. 126-127.
Ман на́дэртэ – Пил эд — Моя любовь – Иванкино
Ильина Галина Николаевна, Колпашево

Чомбе́к / По строкам

Кужа́т мат кыба́ э̄ӽак, мат Пил э́дэӷэт варгэӽа́к. Моё детство прошло в Иванкино.
Пил эд варӷ э̄д э̄ӽа: о̄ӷолҗэшпэл ма̄т, клуб, интерна́т; тэбэлӄу́ла ӄвэ́лҷэӽат, кыба́ндла э̄ӽат. Иванкино было большим посёлком: школа, клуб, интернат; мужчины рыбачили, были обласки.
Мат оӄӄэрни̇́ тӓрба́к, канду́к ми ха́нҗэрӽаут, олго́т па́роутэ ня́жэрӽаут, пактэрӽа́ут, ӄвэ́лҷэӽаут. Наше детство часто вспоминается: играли, катались на льду, прыгали, ловили рыбу.
Та́ыт ҷо́борп вадэ́шпэӽадэт, каптэ́, чев, манҗ, ӄа́лҗэр, неж. Летом собирали ягоду: смородину, черёмуху, бруснику, калину, шиповник.
Элаве́м ми́жут и́шпэӽаут маҗё́нд ху́руҷэгу, тӱ́льдэӷэндо ҷаҷэгу́ о̄ӷолҗэшпэӽат, кыба́ ху́рулап квадэ́шпэгу. Родители брали в тайгу на охоту, учили стрелять из ружья, ставить капканы и петли.
Мӣ алаго́лап чвэ́дэшпэгу на́дэрӽаут. Любили ходить встречать пароходы.
Ӱди̇́мыӷэт тӱ̄лап ча́дэӽаут. Вечерами жгли костры.
Ӄу́ла лэ́рӽат, меша́лбэӽат. Устраивали концерты – пели, плясали.
Му́ндэл ӄу́ланан ма̄тӄэт оӄӄэрни̇́ ча́ӷмы ай ӄвэл э̄ӽа: то́дла, печа́ла, ӄа́зала, но́дыла ай шӧ́шӄул (чу́мэл) кай э̄ӽа. У всех дома всегда было молоко и рыба: караси, щуки, окуни, стерляди и остяцкая уха.
Ко́чек шӧ́шӄул ай чу́мэл чарҗе́ла ай ко́чек кыбама́рла э̄ӽадэт. Много было селькупских семей и много детей.
Вес ляӷа́ла э̄ӽат ай а̄ндэлбэл э̄ӽат. Все дружили и были радостные и счастливые.
Ара́мбэл ӄу́ла кулва́тпэӽат ай кыбалэ́рикалап шӧ́шӄул таре́ лэ́рӽат. Старики разговаривали и пели частушки по-селькупски.
Кыбама́рлат э́җла ку́налҗэмбат, по̄тла кӯнэмбат. Отзвенели детские голоса, пролетели годы.
Фотока́рточкала ай шӧ́шӄул э́җла калэмба́т. Фотографии и селькупские слова остались.
Мат ни̇к кыга́к, ӄа́йгос ӄу́ла ми́нал э̄дэнд манэмба́т ай ха́йла табла́нан че́лэешпат. Как бы я хотела, чтобы люди смотрели на деревню и у них светились глаза!

Чу́мэл җӓре́

Кужа́т мат кыба́ э̄ӽак, мат Пил э́дэӷэт варгэӽа́к. Пил эд варӷ э̄д э̄ӽа: о̄ӷолҗэшпэл ма̄т, клуб, интерна́т; тэбэлӄу́ла ӄвэ́лҷэӽат, кыба́ндла э̄ӽат. Мат оӄӄэрни̇́ тӓрба́к, канду́к ми ха́нҗэрӽаут, олго́т па́роутэ ня́жэрӽаут, пактэрӽа́ут, ӄвэ́лҷэӽаут. Та́ыт ҷо́борп вадэ́шпэӽадэт, каптэ́, чев, манҗ, ӄа́лҗэр, неж. Элаве́м ми́жут и́шпэӽаут маҗё́нд ху́руҷэгу, тӱ́льдэӷэндо ҷаҷэгу́ о̄ӷолҗэшпэӽат, кыба́ ху́рулап квадэ́шпэгу. Мӣ алаго́лап чвэ́дэшпэгу на́дэрӽаут. Ӱди̇́мыӷэт тӱ̄лап ча́дэӽаут. Ӄу́ла лэ́рӽат, меша́лбэӽат. Му́ндэл ӄу́ланан ма̄тӄэт оӄӄэрни̇́ ча́ӷмы ай ӄвэл э̄ӽа: то́дла, печа́ла, ӄа́зала, но́дыла ай шӧ́шӄул (чу́мэл) кай э̄ӽа.

Ко́чек шӧ́шӄул ай чу́мэл чарҗе́ла ай ко́чек кыбама́рла э̄ӽадэт. Вес ляӷа́ла э̄ӽат ай а̄ндэлбэл э̄ӽат. Ара́мбэл ӄу́ла кулва́тпэӽат ай кыбалэ́рикалап шӧ́шӄул таре́ лэ́рӽат. Кыбама́рлат э́җла ку́налҗэмбат, по̄тла кӯнэмбат. Фотока́рточкала ай шӧ́шӄул э́җла калэмба́т.

Мат ни̇к кыга́к, ӄа́йгос ӄу́ла ми́нал э̄дэнд манэмба́т ай ха́йла табла́нан че́лэешпат.

Шё̄шӄуй таре̄дык

Манна̄ни̇ надыртэ – Пиледэ̄.

Кужат мат кыба э̄зак, мат Пиледэ̄ӷыт варкызак. Пиледэ̄ э̄за варӷ э̄д: о̄ӷолҗэшпи̇ ма̄т, клуб, интернат, тэбылӄула ӄвӭлчызат, кыбандла э̄зат. Мат оккырни̇ тарбак, кандук ми санҗырзаут, олгот пармыт няжырзаут, пактырзаут, ӄвӭлчызаут. Таыт чобырп вадэшпызат, каптэ, тев, манд, ӄалҗыр, неж. Элавем мижут ишпызаут мадё̄нд сурульдигу, о̄ӷылҗызат тя̄ччыгу тӱлсэӷындо, кыба сурулап квадэшпыгу. Мӣ надырзаут кве̄ссэдигу алаголап. Ӱ̄ди̇мыӷыт тӱ̄лап тя̄дызаут. Ӄула лӭрзат, межалбызат. Вес ӄуланан ма̄тӄыт оккырни̇ те̄ӷмы и ӄвӭл э̄за: тодла, петтяла, ӄазала, нодыла ай шё̄шӄуй кай э̄за.

Котик э̄зат шё̄шӄуй чардье̄ла ай котик ӄыба̄мыла. Вес ляӷала э̄зат ай а̄ндалби̇ э̄зат. Арамби ӄула шарватпызат ай кыбалӭ̄рикалап лӭ̄рзат шёшӄуй таре̄дык. Кыба̄мылат ӭҗла куналҗимбат, по̄тла кӯннымбат. Фотокарточкала ай шёшӄуй ӭҗла калымбат.

Мат ни̇к кыгак, штоп ӄула мина̄ни̇ э̄дэнд маннымбат ай сайла табланан те̄лышпат.

ОК

Вики

По-русски

Моё детство прошло в Иванкино. Иванкино было большим посёлком: школа, клуб, интернат; мужчины рыбачили, были обласки. Наше детство часто вспоминается: играли, катались на льду, прыгали, ловили рыбу. Летом собирали ягоду: смородину, черёмуху, бруснику, калину, шиповник. Родители брали в тайгу на охоту, учили стрелять из ружья, ставить капканы и петли. Любили ходить встречать пароходы. Вечерами жгли костры. Устраивали концерты – пели, плясали. У всех дома всегда было молоко и рыба: караси, щуки, окуни, стерляди и остяцкая уха.

Много было селькупских семей и много детей. Все дружили и были радостные и счастливые. Старики разговаривали и пели частушки по-селькупски. Отзвенели детские голоса, пролетели годы. Фотографии и селькупские слова остались.

Как бы я хотела, чтобы люди смотрели на деревню и у них светились глаза!