Селькуп и медведь

Материал из Selkup.fu-lab.ru
(разн.) ← Предыдущая версия | Текущая версия (разн.) | Следующая версия → (разн.)
Перейти к навигации Перейти к поиску

Сказки и рассказы селькупки Ирины, с. 128.
Селькуп и медведь
Автор: Луговская Наташа (10 лет), внучка Л. Д. Шадриной, с. Нарым.

Чомбе́к / По строкам

Оккэр бар чвэдэмбадэт чумэл квэлxэдэл куп ай Корг. Однажды встретились Селькуп-рыбак и Медведь.
Квэсса чумэлгуп квэлxэгу ай кватпат варг квэлп. Пошёл селькуп на рыбалку и поймал большую рыбу.
Корг табэп орралбат ай xэнxа: Медведь её схватил и говорит:
– На ман квэл. – Это моя рыба!
Чумэлгуп чэнча: А Селькуп говорит:
– Ман квэл! – Это моя!
Кунд табла квэдэмбэӽадэт. Долго они спорили.
Чумэлгуп кадэмбат Коргэн: Селькуп предложил Медведю:
– Чаптэрлай! Код урук кочек чаптэрла – табэн квэлп мелебе. – Давай рассказывать сказки! Кто больше расскажет – тому и рыба достанется.
Чумэлгуп тытымба чаптэргу Тӧт чат ай Нарг чат: Селькуп начал рассказывать про Норку и Выдру:
– Варгыӽадыт кандук – то кыгегыт Тӧт ай Нарг. – Жили как-то на реке Норка и Выдра.
Эӽадэт чаг. Были они белыми.
Кыгыхадэт табла мыдытку. Комбадэт табла пӧтпэл чуп. Тытымба Тӧт Наргоп мыдытку. Решили они покраситься. Нашли они растопленную глину.
Мыдынна квеҗек. Начала Норка Выдру раскрашивать.
Катэ Нарг тытымба Тӧдэп мыдэшпэгу, ай каймнай а̄ мыдынна. Раскрасила её красиво.
Таб иӽыт ай камҗэмбат вес чуп Тӧдэнд, таб эҗемба хаг. А потом Норка стала раскрашивать Выдру, но у неё ничего не получалось. Она взяла и вылила всю глину на Выдру, и стала она коричневой.
Корг чаптэрна най Тӧдэтко: Медведь стал рассказывать тоже про Выдру:
– Оккэр бар Тёт квэнба хуручэгу нярэнд. – Однажды Выдра пошла на охоту на болото.
Чаҗы – чаҗы,омби тудэрна нярэнд. Шла-шла, и вдруг провалилась в болото.
Вашэҗешпа нынд Кӧв ай xэнxа: Пролетает мимо Тетерев и говорит:
– Кай, Тӧт, пялдэмбэгу? – Что, Выдра, помочь?
– Пялдэмблел,пажалыстыр, – мадэрна Тӧт. – Помоги, пожалуйста, – попросила выдра.
Кӧв кэлэмбат табэн молап, ай Тӧт xанэмба. Тетерев набросал ей сучья, и Выдра вылезла.
Оккэр бар Лога нӧдымбат Кӧвеп ай кэрэмбат табэн тулап. Один раз за тетеревом погналась Лиса и поранила ему крыло.
Кӧв мидымба кыгенд, ай кучад табэн кадэбогу? Тетерев добежал до реки, и куда ему деться?
Нынд эҗемба тӓнва́дэл Тӧт ай eголбат табэп кыге таэ. Тут появилась знакомая Выдра и перевезла его на себе через реку.
Ныльҗик табла пялдымбадэт онэнҗ пирэнд. Так они помогли друг другу.
– Кодэт чаптэ фаее? – Ну, чья сказка лучше?
Мат тӓрба́к, тат чаптэ фаее, – кадэмбат Чумэлгуп. Я думаю, что твоя, – сказал Селькуп.
– А, тан чаптэ фаее, – кадэмбат Корг. – Нет, твоя лучше, – сказал Медведь.
Ныльҗик табла квэдэмбэӽадэт кунд. Тӧмба Тӧт ай твэлэмбат квэлп. И так они спорили долго. Пришла Выдра и не утащила рыбу.

Чу́мэл җӓре́

Оккэр бар чвэдэмбадэт чумэл квэлxэдэл куп ай Корг. Квэсса чумэлгуп квэлxэгу ай кватпат варг квэлп. Корг табэп орралбат ай xэнxа: – На ман квэл. Чумэлгуп чэнча: – Ман квэл! Кунд табла квэдэмбэӽадэт. Чумэлгуп кадэмбат Коргэн: – Чаптэрлай! Код урук кочек чаптэрла – табэн квэлп мелебе. Чумэлгуп тытымба чаптэргу Тӧт чат ай Нарг чат: – Варгыӽадыт кандук – то кыгегыт Тӧт ай Нарг. Эӽадэт чаг. Кыгыхадэт табла мыдытку.Комбадэт табла пӧтпэл чуп. Тытымба Тӧт Наргоп мыдытку. Мыдынна квеҗек. Катэ Нарг тытымба Тӧдэп мыдэшпэгу, ай каймнай а̄ мыдынна. Таб иӽыт ай камҗэмбат вес чуп Тӧдэнд, таб эҗемба хаг. Корг чаптэрна най Тӧдэтко: – Оккэр бар Тёт квэнба хуручэгу нярэнд. Чаҗы – чаҗы,омби тудэрна нярэнд. Вашэҗешпа нынд Кӧв ай xэнxа: – Кай, Тӧт, пялдэмбэгу? – Пялдэмблел,пажалыстыр, – мадэрна Тӧт. Кӧв кэлэмбат табэн молап, ай Тӧт xанэмба. Оккэр бар Лога нӧдымбат Кӧвеп ай кэрэмбат табэн тулап. Кӧв мидымба кыгенд, ай кучад табэн кадэбогу? Нынд эҗемба танвадэл Тӧт ай eголбат табэп кыге таэ. Ныльҗик табла пялдымбадэт онэнҗ пирэнд. – Кодэт чаптэ фаее? Мат тэрбак, тат чаптэ фаее, – кадэмбат Чумэлгуп. – А, тан чаптэ фаее, – кадэмбат Корг. Ныльҗик табла квэдэмбыӽадэт кунд. Тӧмба Тӧт ай твэлэмбат квэлп.

По-русски

Однажды встретились Селькуп-рыбак и Медведь. Пошёл селькуп на рыбалку и поймал большую рыбу. Медведь её схватил и говорит: – Это моя рыба! А Селькуп говорит: – Это моя! Долго они спорили. Селькуп предложил Медведю: – Давай рассказывать сказки. Кто больше расскажет – тому и рыба достанется. Селькуп начал рассказывать про Норку и Выдру: – Жили как-то на реке Норка и Выдра. Были они белыми. Решили они покраситься. Нашли они растопленную глину. Начала Норка Выдру раскрашивать. Раскрасила её красиво. А потом Норка стала раскрашивать Выдру, но у неё ничего не получалось. Она взяла и вылила всю глину на Выдру, и стала она коричневой. Медведь стал рассказывать тоже про Выдру: – Однажды Выдра пошла на охоту на болото. Шла-шла, и вдруг провалилась в болото. Пролетает мимо Тетерев и говорит: – Что, Выдра, помочь? – Помоги, пожалуйста, – попросила выдра. Тетерев набросал ей сучья, и Выдра вылезла. Через некоторое время в беду попал Тетерев. За ним гналась Лиса и поранила ему крыло. Тетерев добежал до реки, и деваться ему было некуда. Тут появилась знакомая Выдра и перевезла его на себе через реку. Так они помогли друг другу. – Ну, чья сказка лучше? Я думаю, что твоя, – сказал Селькуп. – Нет, твоя лучше, – сказал Медведь. И так они спорили, пока не пришла Выдра и не утащила рыбу.